به گزارش روابط عمومی مجتمع آموزش عالی سلامت باقرالعلوم (ع) سپیدان، سمینار پژوهشی دانشجویی با موضوع " تأثیر زنجبیل بر بیماری دیابت " زیر نظر کمیته تحقیقات مجتمع، با تدریس علیرضا غلامی دانشجوی ترم پنج رشته علوم تغذیه در سالن دانشکده با حضور اساتید و دانشجویان برگزار شد.

علیرضا غلامی گفت: در این سمینار در رابطه با نقش تأثیر زنجبیل بر بیماری دیابت صحبت می کنیم.

دیابت یک بیماری مزمن است که با بالا رفتن غلظت قند خون مشخص می شود. این بیماری ناشی از نقص ترشح انسولین یا نقص فعالیت انسولین و یا هر دو  این عوامل می باشد. به طور کلی دیابت در سه دسته شامل دیابت نوع ۱ ، دیابت نوع 2 و  دیابت بارداری طبقه بندی می‌شود که دیابت نوع 2 شایع ترین نوع دیابت است. تقریبا ۱۰.۵ درصد از افراد جهان مبتلا به دیابت هستند که این آمار در کشور ایران حدودا ۹.۵ درصد گزارش شده است.  عوامل خطری  نظیر افزایش سن، چاقی، ژنتیک، دیابت حاملگی و سندرم پلی کیستیک تخمدان منجر به افزایش احتمال بروز دیابت می شوند. دیابت می تواند عوارضی مثل آترواسکلزروزیس، نفروپاتی دیابتی ریتینوپاتی دیابتی و نوروپاتی را  ایجاد کند.

تغییر سبک زندگی در بیماران دیابتی نوع 2 به عنوان یکی از روش های موثر برای مدیریت این بیماری مزمن و پیش رونده است. رژیم غذایی سالم و فعالیت فیزیکی از مسیر های مختلفی از جمله کمک به داشتن وزن نرمال و در نتیجه آن کاهش مقاومت انسولینی در درمان بیماری دیابت موثر هستند. هم چنین توصیه می شود افراد در رژیم غذایی خود مصرف مکمل های گیاهی و ادویه هایی مثل کروم ، دارچین و زنجبیل را که در تنظیم قند خون تاثیرات مثبتی نشان داده اند در نظر بگیرند.

گیاه زنجبیل یک ادویه بسیار متداول در سطح جهانی است. در گذشته این گیاه به عنوان بخش مهمی از طب چینی و هندی برای درمان بسیاری از  بیماری ها شامل بیماری های  عصبی، روماتیسم و دیابت به کار گرفته می شد.  تاکنون بیش از 50 ترکیب آنتی  اکسیدانی  و پلی فنولی در زنجبیل شناسایی شده است که  تاثیرات ضد دیابتی آن  به دلیل وجود ترکیبی بنام جینجیرول است.

زنجبیل از طریق مکانیسم های مختلفی اثرات ضد دیابتی خود را اعمال می کند.  زنجبیل با افزایش بیان GLUT4  و انتقال آن به سطح غشای سلول به  ورود گلوکز به داخل سلول و کاهش هایپرگلیسمی کمک می کند. همچنین زنجبیل با افزایش بیان و فعالیت آنزیم های دخیل در گلوکونئوژنز منجر به کاهش تولید کبدی گلوکز می شود. مطالعات نشان داده اند که زنجبیل با فسفریلاسیون آنزیم گلیکوژن سنتاز کیناز  به افزایش تولید گلیکوژن کمک می کند.

در مطالعاتی که اخیرا انجام گرفته مشاهده شد که مصرف مکمل زنجبیل در افراد دیابتی می تواند باعث کاهش قند خون ناشتا و  HbA1C شود.  اگر چه برخی دیگر از مطالعات کاهش معناداری در سطح گلوکز افراد با مکمل یاری زنجبیل مشاهده نکردند. از آنجایی که که مطالعات در این زمینه محدود است، نیاز به بررسی های بیشتری می باشد. با این وجود با توجه به ترکیبات موثر موجود در این گیاه و عدم گزارش عوارض نامطلوب جدی ناشی از مصرف آن، به نظر می رسد که مصرف آن بتواند در کنترل وضعیت گلیسمی مفید باشد.